ชป. เดินหน้าปรับปรุงระบบชลประทานเจ้าพระยา ตั้งเป้าแก้น้ำท่วม-กักเก็บน้ำใช้หน้าแล้ง

วันที่ 24 พฤษภาคม 2565 นายเฉลิมเกียรติ คงวิเชียรวัฒน์ รองอธิบดีกรมชลประทาน นำคณะสื่อมวลชนลงพื้นที่ติดตามตรวจสอบความก้าวหน้า งานจ้างสำรวจ ออกแบบ โครงการปรับปรุงระบบชลประทานเจ้าพระยาฝั่งตะวันตกตอนล่าง คลองเจ้าเจ็ด-อ่าวไทย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

 

ในการนี้ นายเฉลิมเกียรติ คงวิเชียรวัฒน์ รองอธิบดีกรมชลประทาน เปิดเผยว่า จากปัญหาน้ำท่วมซ้ำซากในพื้นที่ลุ่มน้ำเจ้าพระยาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน และปริมาณน้ำหลากที่มีแนวโน้มมากขึ้นในอนาคต รวมถึงประสิทธิภาพการระบายน้ำของคลองต่าง ๆ ในปัจจุบันลดน้อยลง ทำให้คลองหลายสายไม่สามารถระบายน้ำลงสู่แม่น้ำเจ้าพระยาตอนล่างออกสู่อ่าวไทยได้ทัน กรมชลประทาน จึงได้หาแนวทางในการบรรเทาปัญหา ด้วยการจัดทำแผนงานบริหารจัดการน้ำลุ่มน้ำเจ้าพระยาตอนล่าง 9 แผนงาน ได้แก่

 

1) โครงการปรับปรุงระบบชลประทานเจ้าพระยาฝั่งตะวันออกตอนล่าง ระยะเวลาดำเนินการ 7 ปี (2560-2566)

2) โครงการคลองระบายน้ำหลากเจ้าพระยาฝั่งตะวันออก แบ่งออกเป็น 2 ช่วง คือ ช่วงคลองชัยนาท-ปาสัก ระยะเวลาดำเนินการ 5 ปี (2561-2565) และช่วงคลองป่าสัก-อ่าวไทย ระยะเวลาดำเนินการ 7 ปี (2562-2568)

3) โครงการคลองระบายน้ำควบคู่กับถนนวงแหวนรอบที่ 3

4) โครงการปรับปรุงโครงข่ายระบบชลประทานฝั่งตะวันตก ระยะเวลาก่อสร้าง 6 ปี (2561-2566) 5) โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำแม่น้ำเจ้าพระยา

6) โครงการบริหารจัดการพื้นที่นอกคันกั้นน้ำ

7) โครงการคลองระบายน้ำหลากบางบาล-บางไทร ระยะเวลาก่อสร้าง 4 ปี (2562-2565)

 

 โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำ แม่น้ำท่าจีน ระยะเวลาดำเนินการ 6 ปี (2561-2566) 9) โครงการพื้นที่รับน้ำนอง

สำหรับโครงการปรับปรุงระบบชลประทานเจ้าพระยาฝั่งตะวันตกตอนล่าง คลองเจ้าเจ็ด-อ่าวไทย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นโครงการที่อยู่ในแผนงานที่ 4 เพื่อระบายน้ำในแนวเหนือ-ใต้ ตั้งแต่คลองเจ้าเจ็ดออกสู่อ่าวไทยให้ได้มากที่สุด สามารถระบายน้ำออกสู่ทะเลได้เพิ่มจาก 52 เป็น 130 ลบ.ม./วินาที ช่วยลดปริมาณการระบายน้ำออกสู่แม่น้ำเจ้าพระยาและท่าจีนได้ 50% และยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการกักเก็บหรือระบายน้ำของแก้มลิงคลองมหาชัย-คลองสนามชัยได้อีกด้วย

 

"วัตถุประสงค์โครงการนี้ เพื่อบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยาตอนล่าง การบริหารจัดการน้ำหลากที่เกิดจากฝนตกในพื้นที่ตั้งแต่คลองเจ้าเจ็ด-บางยี่หน จนถึงชายทะเล รวมทั้งปริมาณน้ำหลากบริเวณด้านเหนือคลองเจ้าเจ็ด-บางยี่หน ที่จำเป็นต้องระบายน้ำเข้ามาในพื้นที่ เพื่อแก้ไขปัญหาน้ำท่วม โดยระบายน้ำทิ้งในแนวเหนือ-ใต้ ออกสู่ทะเลร่วมกับการฝันน้ำออกทางแม่น้ำท่าจีน และแม่น้ำเจ้าพระยา ไม่เกินกว่าศักยภาพของสถานีสูบน้ำเดิมที่มีอยู่บริเวณริมแม่น้ำ ควบคู่ไปกับการบริหารจัดการน้ำ เพื่อการกักเก็บน้ำและนำน้ำไปใช้ประโยชน์ในกิจกรรมต่าง ๆ ทั้งในช่วงฤดูฝนและฤดูแล้งได้อย่างสมดุลกัน”

 

สำหรับที่ตั้งโครงการอยู่ในพื้นที่ลุ่มน้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันตกตอนล่าง ครอบคลุมพื้นที่ 8 จังหวัดประกอบด้วย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สุพรรณบุรี นครปฐม สมุทรสาคร ปทุมธานี นนทบุรี กรุงเทพมหานคร และสมุทรปราการ องค์ประกอบโครงการแบ่งเป็น Zone 4 : พื้นที่ตั้งแต่คลองเจ้าเจ็ด-บางยี่หน ถึง คลองพระยาบรรลือ Zone 5 : พื้นที่ตั้งแต่คลองพระยาบันลือ-คลองพระพิมล Zone 6 : พื้นที่ตั้งแต่คลองพระพิมล-คลองมหาสวัสดิ์ Zone 7 : พื้นที่ตั้งแต่คลองมหาสวัสดิ์-คลองภาษีเจริญ Zone 8 : พื้นที่ตั้งแต่คลองภาษีเจริญ ถึง คลองมหาชัย-คลองสนามชัย Zone 9 : พื้นที่ตั้งแต่คลองมหาชัย-คลองสนามชัย ถึง คลองพิทยาลงกรณ์ รวมไปถึงการปรับปรุง/ขุดลอกคลอง ความยาวรวม 302.925 กิโลเมตร การปรับปรุง/ออกแบบอาคารบังคับน้ำ รวมจำนวน 26 แห่ง และสะพานรถยนต์ข้ามคลองอีก 1 แห่งด้วย

 

อย่างไรก็ตาม โครงการดังกล่าวได้ให้ความสำคัญกิจกรรมการมีส่วนร่วมของประชาชน อาทิ การพบปะหน่วยงานส่วนราชการและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ และประชุมกลุ่มย่อย 2 ครั้ง เพื่อสรุปประเด็นข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะต่างๆ โดยภาพรวมของโครงการฯ มีประโยชน์ต่อชุมชนมากถึง 62% และมีหลายประเด็นที่น่าสนใจ เช่น พื้นที่ส่วนใหญ่ของโซน 4 มักจะเกิดน้ำท่วมอยู่บ่อยครั้ง เนื่องจากคลองหรือประตูระบายน้ำมีขนาดเล็ก หากมีโครงการฯเกิดขึ้น จะสามารถช่วยแก้ปัญหานี้ได้เกือบ 100%